Nhiều năm qua, tỉnh Sóc Trăng được xem là một trong những tỉnh luôn đi đầu về sản lượng nuôi cá chẽm trong cả nước. Từ đầu năm đến nay, giá cá chẽm trên địa bàn luôn giữ được mức khá cao đã giúp người nuôi thu được lợi nhuận cao và ổn định, đó là một tính hiệu đáng mừng với ngành nuôi trồng thủy sản. Trong bài viết hôm nay,
visinhthuysan.vn xin chia sẻ đến bà con những
kỹ thuật nuôi cá chẽm thương phẩm lợi nhuận cao, mời bà con cùng theo dõi!
Đặc điểm sinh học của cá chẽm
Cá chẽm (cá vược).
Cá chẽm (hay cá vược) là một loài cá có thể sống trong cả nước mặn, nước lợ lẫn nước ngọt. Loài cá này có thân hình thoi màu xám, phần bụng trắng bạc, hai bên thân cá dẹt, đầu to, đầu nhọn, miệng rộng hơi so lo, chiều dài hàm trên dài đến ngang giữa mắt, hai vây lưng liền nhau,…
Cá chẽm có thói quen sinh sống trong các hang đá ở những vùng nước từ 5 độ C đến 30 độ C, độ mặn từ 0o/oo đến 30o/oo, nguồn thức ăn của chúng trong tự nhiên khá phong phú: phiêu sinh động thực vật, các loài giáp xác, các loài cá nhỏ,…
Cá chẽm có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon và bổ dưỡng nên rất được thực khách ưa thích, cũng vì thế mà giá thành của cá chẽm luôn ở mức khá cao.
Kỹ thuật nuôi cá chẽm hiệu quả mang lại lợi nhuận cao
Hiện nay, để đáp ứng đủ nhu cầu của thị trường, cá chẽm thường được nuôi bằng nhiều mô hình khác nhau, trong đó phổ biến nhất là mô hình trong ao đất và mô hình trong lồng bè. Tuy nhiên, để vụ nuôi cá chẽm thành công và mang lại lợi nhuận cao, bà con cần nắm những kỹ thuật cần thiết như: chuẩn bị ao nuôi, chọn giống, quản lý và chăm sóc,… Trong đó:
1) Chuẩn bị ao nuôi cá chẽm
a. Đối với nuôi cá chẽm trong ao đất:
Cá chẽm là loài ưa sạch nên ao nuôi phải được thiết kế ở những khu vực không bị ô nhiễm, xa khu dân cư, khu công nghiệp, nguồn nước cấp vào ao phải sạch, giao thông thuận lợi (gần sông, ven biển,…), nguồn nước không bị nhiễm phèn,… Ao nuôi có diện tích thích hợp trong khoảng từ 1.000 đến 20.000 m2 nhưng tốt nhất là từ 2.000 đến 5.000 m2, độ sâu mực nước từ 1.2 đến 1.5m, có cống cấp thoát nước riêng, đáy cát hoặc cát bùn và có độ dốc nghiêng về phía cống thoát nước.
Khi cải tạo ao, bà con cần lưu ý tháo cạn nước, nạo vét lớp bùn đáy và tiến hành diệt tạp bằng cách bón vôi; sau đó phơi đáy ao từ 7-10 ngày để diệt vi khuẩn gây bệnh và khí độc tích tụ thoát hết; tiếp đến lấy nước vào ao khoảng 0.6m (qua lưới lọc) và bón phân chuồng gây màu nước; nâng mực nước lên đến khi đạt yêu cầu thì thả cá rô phi vào nuôi theo tỉ lệ cá đực:cái là 1:1, khi thấy cá con xuất hiện (hoặc 10 ngày sau thả cá rô phi) thì tiến hành thả cá chẽm giống vào.
b. Đối với nuôi cá chẽm trong lồng:
Ngày nay, mô hình này được nuôi khá phổ biến bởi bà con có thể chủ động trong việc sử dụng nguồn nước và tiêu thụ. Với mô hình này, bà con không cần phải tốn nhiều công sức để cải tạo ao nuôi mà thay vào đó là tận dụng các đoạn khu vực sông. Tuy nhiên, cần lưu ý là các lồng nuôi cá chẽm phải được đặt ở những khu vực ít bị ảnh hưởng bởi dao động thủy triều, có độ mặn ít dao động (từ 15o/oo đến 25o/oo) và tránh xa các vùng nước có nhiều sinh vật bám, tránh nơi có sóng to gió lớn, tránh xa khu vực bị ô nhiễm nước thải,…
Lồng nuôi cá chẽm thường được thiết kế dạng hình vuông hoặc chữ nhật thể tích 20-50m3 với chất liệu ni lông mắc lưới 2-3cm. Có 3 loại lồng phổ biến là: lồng nổi, lồng cố định, lồng chìm. Mỗi loại lồng sẽ có những ưu nhược điểm khác nhau nên bà con cần tìm hiểu kỹ trước khi chọn.
2) Chọn con giống và mật độ thả
Cá chẽm giống.
Cũng như nuôi những loài cá khác, bà con nên chọn những đàn cá khỏe mạnh có kích cỡ đồng đều, bơi lội hoạt bát nhanh nhẹn, thân cá đầy đặn không bị dị tật, màu sắc tươi sáng,…
Kích cỡ cá giống thích hợp nhất để thả nuôi là 4-6cm, mật độ thả thích hợp từ 1.5-2 con/m2 tùy theo điều kiện và khả năng đầu tư mà xác định mật độ nuôi phù hợp.
Nên ngâm các túi đựng cá giống trong ao khoảng 20-30 phút trước khi thả để cân bằng nhiệt độ. Khi thả cá nên thực hiện từ từ (thời gian thả có thể kéo dài từ 30-60 phút), nên chọn thả vào thời điểm chiều mát hoặc lúc sáng sớm, tránh thả vào lúc trời nắng gắt dễ khiến cá bị sốc, không thả khi trời mưa hoặc gió mùa Đông Bắc,…
3) Quản lý ao/lồng nuôi
Để cá chẽm phát triển khỏe mạnh và tăng trưởng nhanh thì việc quản lý ao nuôi là rất quan trọng. Thức ăn của cá chẽm hiện nay chủ yếu là cá tạp, tùy theo mô hình nuôi mà cách cho ăn sẽ khác như:
a. Đối với nuôi cá trong ao đất:
- Ao nuôi đơn: là ao chỉ nuôi duy nhất cá chém, vì thế khi cho cá ăn nên rải thức ăn từ từ tại một số điểm cố định trong ao, trước khi ăn nên tạo tiếng động để tập trung đàn cá đến điểm cho ăn, từ đó hình thành thói quen. Mỗi ngày cho cá ăn 2 lần vào buổi sáng và lúc chiều tối, hai tháng đầu sau khi thả giống cho ăn 10% trọng lượng thân cá, sau đó theo dõi tốc độ tăng trưởng của cá để điều chỉnh lượng thức ăn thích hợp.
- Ao nuôi ghép: ngoài mô hình nuôi đơn thì mô hình nuôi ghép cá chẽm với cá rô phi rất phổ biến, bởi cá rô phi không chỉ giúp ăn bớt thức ăn thừa hạn chế ô nhiễm môi trường mà cá rô con còn là nguồn thức ăn tự nhiên cho cá chẽm, giúp người nuôi không bị phụ thuộc vào nguồn cá tạp. Khi đó, lượng thức ăn cho cá chỉ bằng một nửa so với ao nuôi đơn, dựa theo tốc độ tăng trưởng của cá mà điều chỉnh lượng thức ăn.
Ngoài cá tạp, bà con có thể dùng bột cám gạo cho cá ăn, đó cũng là giải pháp hữu hiệu cho những khu vực nuôi khan hiếm nguồn cá tạp. Bên cạnh đó, bà con có thể định kỳ bổ sung các
chế phẩm sinh học trong nuôi trồng thủy sản để cải thiện hệ tiêu hóa của cá giúp cá tiêu hóa thức ăn tốt hơn.
b. Đối với cá nuôi lồng:
Cho cá chẽm ăn thức ăn làm từ cá tạp mỗi ngày 2 lần tùy theo kích cỡ cá; sau khi nuôi được 5-6 tháng cá đạt 600-700gram/con thì tiến hành thu hoạch.
Ngoài thức ăn, các yếu tố môi trường và vệ sinh ao nuôi cũng rất quan trọng. Do vậy, bà con nên thường xuyên theo dõi: màu nước, các chỉ số môi trường, tốc độ tăng trưởng của cá để điều chỉnh thức ăn cho phù hợp, theo dõi tình trạng sức khỏe, bệnh lý của cá để ứng phó kịp thời. Bên cạnh đó, nên thay nước định kỳ (đối với ao nuôi đơn) và duy trì màu nước, đồng thời duy trì mực nước luôn ổn định từ 1.2m trở lên để cá phát triển tốt nhất.
4) Phòng và trị bệnh
Các bệnh thường gặp trên cá chẽm gồm: sán lá mang, rận cá, trùng mỏ neo, đĩa cá,… Do vậy, ngoài việc xử lý bệnh cá giống trước khi nuôi, bà con cần thường xuyên kiểm tra để phát hiện cá bệnh và khắc phục kịp thời. Chúng tôi sẽ có riêng một bài viết để chia sẻ về vấn đề này, bà con nhớ đón theo dõi!