Kỹ thuật nuôi cá chép sinh sản tự nhiên trong ao hiệu quả cao

Cá chép là loài thủy sản có giá trị kinh tế cao nhờ thịt thơm ngon và bổ dưỡng nên rất được thực khách ưa chuộng. Nhu cầu của thị trường dành cho cá chép cũng tương đối cao, vì lẽ đó mà nhiều bà con đã chuyển sang các mô hình nuôi cá chép thương phẩm, nhờ nắm vững những kỹ thuật nuôi cá chép nên không ít bà con đã đạt được những thành công nhất định, vươn lên thoát nghèo.

 

Tuy vậy, hiện nay nguồn cá chép giống tự nhiên đang trở nên vô cùng khang hiếm do việc đánh bắt và khai thác quá mức, mặt khác việc nhập giống / phối giống lai tạp với các loài cá khác dần làm mất đi nguồn ghen bản địa của cá chép Việt Nam. Vậy nên, việc lưu giữ giống cá chép trắng thuần Việt Nam là việc làm vô cùng cần thiết. Trong bài viết hôm nay, visinhthuysan.vn sẽ cùng bà con tìm hiểu về một kỹ thuật mới đó là kỹ thuật nuôi cá chép sinh sản tự nhiên hiệu quả. Mời bà con cùng theo dõi!

Theo các chuyên gia của ECOCLEAN, loài cá chép thuần chủng có thể tự sinh sản trong ao. Nhưng, phần lớn các ao nuôi hiện nay thường chọn nuôi giống cá lai tạp nên ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất và sản lượng cá khi thu hoạch. Mặt khác, những trại cá giống thường không chú tâm nhiều đến việc sản xuất cá chép giống vì tốn nhiều chi phí và diện tích ao. Vì thế, nếu bà con cần nắm vững kỹ thuật nuôi cá chép sinh sản tự nhiên theo đúng các yêu cầu dưới đây thì có thể chủ động trong việc sản xuất và chọn lựa con giống lượng, tăng năng suất nuôi trồng.

Cá chép giao phối và sinh sản ở những khu vực ven bờ, nơi có nhiều rong bèo để trứng bám vào. Ảnh minh họa.

 

Mùa thu và mùa xuân là thời điểm cá chép giao phối và sinh sản nhiều nhất trong năm, nhưng người dân thường cho cá chép sinh sản vào mùa xuân bởi thời điểm này trứng thường nhiều và tốt. Trong tự nhiên, vào những ngày mưa rào, bà con có thể dễ dàng quan sát thấy từng đàn cá chép bơi vào ven sông hoặc đầm ao nơi có nhiều rong bèo để sinh sản. Dựa vào những điều này các chuyên gia đã nghiên cứu và tạo ra các điều kiện thuận lợi để cá chép nuôi cá thể sinh sản tự nhiên. Tuy vậy, cần lưu ý:

 

- Chọn cá bố mẹ khỏe mạnh, không bệnh tật, toàn thân trơn bóng, không rách vây, không trớt vảy,…;

 

- Trứng cá phải căng tròn và rời. Sẹ cá phải trắng và đặc, khi vuốt xuôi hai bên bụng cá thấy sẹ trắng chảy ra như sữa;

 

- Nhiệt độ nước thích hợp để kích thích cá chép sinh sản trong khoảng 18-25 độ C, nếu nhiệt độ xuống thấp hơn 18 độ C cá sẽ không sinh sản. Theo kinh nghiệm của nhiều bà con thì vào những ngày đầu xuân có khí hậu ấm áp, tiếng ếch nhái kêu inh ỏi là hôm ấy cá chép đẻ tốt. Chính vì thế bà con cần chú ý theo dõi sát các thông tin dự báo thời tiết trước để lựa chọn ngày thích hợp cho cá chép sinh sản.

- Kiểm tra cá mẹ: Theo kinh nghiệm của nhiều trại cá chép giống cho biết khi sắp đẻ bụng cá sẽ to kềnh, khi lật ngửa cá lên sẽ thấy giữa bụng có một vết hằn lõm vào kéo dài từ vây ngực đến tận hậu môn, khi sờ vào thấy bụng mềm, da bụng mỏng (nhất là phía cuối), lỗ sinh dục đỏ thẫm và hơi lồi.

 

Để nhận biết cá chép mẹ có thể cho sinh sản hay chưa bà con kiểm tra bằng cách vuốt nhẹ thành bụng, nếu thấy:

 

+ Trứng có màu vàng sẫm chảy ra, trứng rời thành từng cái nghĩa là trứng đã già. Khi đó có thể cho cá sinh sản ngay;

 

+ Trứng có màu vàng đục hoặc màu vàng xanh dính vào nhau thành từng chùm thì đó là trứng còn non, chưa nên cho sinh sản ngay;

 

+ Cá có bụng to quá mức bình thường và bành ra như bụng cóc, khi sờ vào thấy mềm nhão thì cá sẽ rất khó đẻ bởi cá đã thoái hóa;

 

- Kiểm tra cá bố: nếu vuốt nhẹ hoặc cầm mạnh cá sẽ thấy tinh dịch cũng chảy ra, có màu trắng như nước vo gạo và đặc sền sệt như sữa hộp. Trong một số trường hợp tinh dịch vẫn có màu trăng nhưng không đặc quánh là sẹ còn non;

 

Trứng cá có màu vàng sẫm là có thể cho cá sinh sản ngay đợt đầu. Ảnh minh họa.

 

Sau khi kiểm tra, thấy cá đạt yêu cầu thì chuẩn bị ổ và chờ khi thời tiết thuận lợi thì bắt cá cho vào để bắt đầu sinh sản. Nên nhớ cá chép là loài thụ tinh ngoài (nghĩa là tinh dịch của cá đực phóng vào nước, tinh trùng sẽ tự bơi tìm trứng để thụ tinh) nên nếu lượng tinh trùng ít sẽ không đảm bảo cho việc thụ tinh. Vì thế, bà con có thể nuôi ghép 1 cá cái với 2 cá đực hoặc 2 cá cái với 3 cá đực để tăng tỷ lệ thành công.

Trứng cá chép có một lớp màng nhầy và có độ bám dính vào các loại rong bèo, vì thế người ta thường chọn các loại xơ mềm (loại có nhiều lông) khi làm ổ cho cá chép sinh sản để trứng dễ bám. Song, phổ biến nhất là loại bèo tây.

 

Bà con có thể chọn ao hồ hoặc ruộng để làm tổ cho cá sinh sản. Trong đó:

 

- Nếu chọn ao: diện tích ao tùy thuộc vào số lượng cá đẻ nhiều hay ít, ao có đáy trơ hoặc cát pha sét. Ao phải được tẩy dọn kỹ trước khi thả cá. Nguồn nước đưa vào ao phải sạch, không bị ô nhiễm, không bị nhiễm mặn, bón chế phẩm sinh học trong nuôi trồng thủy sản để xử lý nước ao,… Mực nước thích hợp sâu khoảng 1m;

 

- Nếu chọn ruộng: diện tích ao khoảng 150-200m2, đất đáy pha cát, chủ động được nguồn nước. Trước khi cho cá chép vào sinh sản phải cày bừa sang phẳng và phơi đáy ruộng. Bờ ruộng phải được đắp cao hơn mực nước và có máng dẫn nước, cửa cống dẫn phải có chắn để ngăn cá tạp bơi vào ruộng,…; 

 

Trên đây là những kỹ thuật nuôi cá chép sinh sản tự nhiên hiệu quả đã được rất nhiều bà con áp dụng. Trước thực trạng con giống tự nhiên khang hiếm như hiện nay, nuôi cá chép sinh sản tự nhiên được xem là giải pháp giúp duy trì giống nòi cho loài chép trắng thuần Việt. Chúc bà con vụ mùa thành công!

 

 

Nguồn: EcoClean t/h.