Tại các ao nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh mật độ cao, vấn đề khí độc là một trong những yếu tố gây khó khăn cho người bà con khi nuôi. Trong đó, khí độc NO2 là một loại khí nguy hiểm gây thiệt hại nặng nề bởi chúng phát sinh liên tục và thường đạt đến mức gây độc cho tôm nuôi chỉ sau một tháng nuôi ngắn ngủi. Do đó, việc
khử khí độc NO2 trong ao nuôi tôm là vô cùng quan trọng.
Thông thường, tôm thẻ chân trắng nuôi thâm canh thường có mật độ cao hơn (ít nhất là gấp đôi) so với nuôi tôm sú thâm canh và khí độc NO2 cũng hiện diện nhiều hơn so với nuôi tôm sú. Có nhiều trường hợp bà con nuôi (theo thói quen khi nuôi tôm sú) khi kiểm tra chất lượng nước ao nuôi tôm thẻ chân trắng chỉ kiểm tra NH3 và không phát hiện sự hiện diện của NO2 trong môi trường nước, đến khi nồng độ khí độc này cao sẽ khiến tôm bị lờ đờ, sốc, đỏ thân, chậm lớn,… thậm chí là nổi đầu và chết.
Những tình trạng trên chỉ có thể được khắc phục và tôm tăng trưởng tốt trở lại khi vấn đề khí độc được giải quyết. Song, vì tôm thẻ chân trắng được nuôi thâm canh với mật độ rất cao và lượng thức ăn giàu dinh dưỡng được bổ sung vào ao nuôi mỗi ngày là rất lớn,… vì thế mà việc xử lý các khí độc trong ao nuôi tôm thẻ chân trắng trở nên không hề đơn giản.
Nguồn gốc của Nitrit (NO2) trong ao nuôi tôm
NO2 trong ao nuôi bắt nguồn từ NH4+/NH3 qua giai đoạn 1 của quá trình Nitrat hóa chuyển sang NO2 hoặc do NO2 đã tồn tại sẵn trong nguồn nước cấp. Bên cạnh đó, quá trình bài tiết của tôm cũng góp phần làm tăng hàm lượng NO2 trong nước. Ngoài ra, lượng oxy trong ao nuôi không đủ để chuyển Nitrit thành Nitrat trong khi thức ăn được bổ sung liên tục,…
Những tác hại của NO2 trong ao nuôi tôm
Khi ao xuất hiện NO2 chứng tỏ điều kiện môi trường nuôi đã xấu đi, đáy ao bị dơ,… Bản thân NO2 ở mức thấp có thể không gây ảnh hưởng lớn cho tôm, nhưng khi hàm lượng NO2 cao hơn mọi chuyện sẽ khác. NO2 kết hợp với Hemocyanin trong máu tôm làm mất khả năng vận chuyển oxy trong máu từ đó khiến tôm nuôi bị ngạt. Khi tôm bị ngạt mãn tính sẽ yếu, dễ mắc bệnh hoặc chết khi sốc môi trường. Đây là tác hại chung khi gặp
vấn đề NO2 trong nuôi trồng thủy sản nước ngọt.
Tôm thẻ chân trắng trong ao có hàm lượng Nitrit cao lột xác không cứng vỏ. Photo by Internet.
Một tác hại phổ biến khác là gây rối loạn cân bằng áp suất thẩm thấu (ở những ao nuôi có độ mặn thấp) do Nitrit cạnh tranh với ion Cl-. Tôm bị nhiễm Nitrit có các dấu hiệu như: lột xác không cứng vỏ, tôm chậm lớn, bị tổn thương mang và phù thủng cơ. Hàm lượng Nitrit trong ao quá cao, tôm có thể chết hàng loạt hoặc rải rác vào buổi sáng sớm và lúc chiều tối.
Ngoài ra, không thể nuôi tôm về kích thước lớn. Vậy, làm thế nào để xử lý NO2 trong ao nuôi tôm thâm canh? Đừng lo lắng, câu trả lời sẽ có ngay sau đây!
Cách khử khí độc NO2 trong ao nuôi tôm
Để có thể ứng phó kịp thời khi ao nuôi bị nhiễm khí độc NO2, chúng tôi xin chia sẻ đến bà con một số cách xử lý NO2 trong ao nuôi tôm hiệu quả bằng cách:
1. Sử dụng chế phẩm sinh học
Bà con có thể sử dụng vi sinh khử khí độc NO2 trong ao nuôi tôm ECOCLEANTM AM của Mỹ để xử lý hiệu quả. Đây là giải pháp hiệu quả, an toàn với tôm nuôi và con gười được các chuyên gia khuyên dùng.
Cách sử dụng như sau: Trộn 1 gói E. AM (100g) + 2kg mật rỉ đường + 20 lít nước sạch, sau đó đem sục khí 2 giờ để vi sinh vật sinh trưởng tốt. Cuối cùng đem tạt đều lên khắp bề mặt ao nuôi. Đánh vào lúc trời nắng khi có nhiều oxy để phát huy tối đa hiệu quả xử lý.
Ảnh minh họa.
2. Tuần hoàn nước ao nuôi ra ao lắng
Khi đưa nước từ ao nuôi sang ao lắng sẽ xử lý NO2 trước khi tái cấp vào ao nuôi. Tại ao lắng, xử lý nước bằng oxy già 5 - 10ppm. Oxy già sẽ cung cấp oxy cho quá trình Nitrat hóa đồng thời oxy hóa chất hữu cơ. Điểm yếu của phương pháp này là không thể áp dụng cho ao nuôi tôm có thể tích lớn bởi giá thành là rất cao. Trong trường hợp bà con không có ao lắng thì nên tham khảo
tại đây.
3. Xử lý ao nuôi
Có thể xử lý CaCl2 lượng 20 - 30 kg/1.000m3 định kỳ 2 - 3 ngày nhằm tăng cường khả năng chống chịu cho tôm. Khi thấy tôm có dấu hiệu ngộ độc NO2, có thể dùng oxy viên 1 - 2 kh/1.000m3 đánh xuống đáy ao vào ban ngày, liên tục vài ngày.
Trên đây là những chia sẻ về nguồn gốc, tác hại của NO2 đối với ao nuôi tôm, đồng thời cũng chia sẻ đến bà con một số cách xử lý NO2 trong ao nuôi tôm hiệu quả. Bà con có thể tham khảo một số
chế phẩm sinh học trong nuôi trồng thủy sản để xử lý hiệu quả và cũng cần lưu ý là khi điều chỉnh các chỉ tiêu môi trường nước phải luôn luôn giảm lượng thức ăn nhằm đạt được kết quả tốt nhất. Chúc bà con vụ mùa bội thu!
Nguồn: EcoClean t/h.
Ngày nay, các chế phẩm sinh học trong nuôi trồng thủy sản giữ vai trò quan trọng góp phần giúp tôm cá phát triển khỏe mạnh và năng suất cao. Bên cạnh xử lý nước ao, bùn đáy ao nuôi, tảo,… thì việc xử lý khí độc trong ao nuôi là vô cùng quan trọng.
Tình trạng khí độc bộc phát trong các ao nuôi tôm luôn là nổi trăn trở của nhiều bà con, bởi đây là nguyên nhân trực tiếp gây thiệt hại cho các vụ nuôi. Đặc biệt là trong mùa mưa, người nuôi phải đối phó với sự thay đổi thường xuyên của các yếu tố môi trường ao nuôi, và nguy cơ bùng phát khí độc trong ao nuôi là rất đáng lo ngại.